تاريخي يڭيدن اوقومق
عثمانلي عقلمزڭ، قلبمزڭ، سوزلريمزڭ بر كوشه سنده طوراكلدي بوكونه قدر هپ. درس كتابلرينه كيردي براز بلكه ، فقط اصل آقاده ميسينلر چاليشديلر أوزرنده . بوندن ده عوام اولان بزلر چوق استفاده ايده مدك آچيقجه سي. ها بر ده اساسلي چاليشمه ياپان يبانجي آراشديرمه جيلر وار. ”پازار كونلري نه دن آرشيو قپالي؟“ دييه صوران ژاپون خانمڭ سسي حالا قولاقلرمده در.
كنديلرينه كوره آرادقلريني بولانه قدر چاليشان آدملردن بحث ايدييورز. يبانجي آراشديرمه جيلردن. طلبه لك ييللرنده آرشيوده يرلي آدم صاييسنڭ آز اولوشني هپ غريبسه مشدم. ليسانس طلبه لرينڭ آلينمديغي دونملردي او زمانلر. شيمدي نسبتًا كوزل شيلر اولويور. عثمانليجه أوگرنن أوگرنجي، خلق صاييسي آرتييور. آرشيولرڭ هركسه آچيق حاله كلمسي ايسه ، خيالي زور اولان بر قونويدي. حمد اولسون، شيمدي صيقينتي يوق؛ يوق ده كيرن چيقان صاييسي آز. صايي يي آرتيرمق ايچون آرشيوده قونسرمي دوزنلرز، فيلممي چكرز، سز ده دوشونڭ او قونوده براز.
نه يسه قونومز چوق ده بن سوزي عثمانلي يي آڭلامه يه كتيرمك ايستييورم. عثمانلي حقّنده قونوشديغڭز پك چوق شي اولمقله برابر، كنهنه واقف اولمق، درينله مه سنه بيلكي صاحبي اولمق، شعوره قاتقي صاغلاياجق شكلده استفاده ايده بيلمكدن چوغي زمان اوزاق قالدق، مع الاسف.
كچن بر پروفسور ايله قونوشويوردق. عثمانلي عقلنڭ ساده جه اوردويي بحثي كچن يرلره كوتوروب كتيرمسي بيله باشاري اولارق يتر دييوردي. قالديكه صاواشوب، ظفرله كري كلمك داها باشقه بر قونو.
عثمانلي اثرلريني كورن چوق كيشي واردر آرامزده . فقط بونلر ياپيليركن هانكي حسابلره كوره ياپيلدي، هانكي تكنولوژي هانكي سويه ده قوللانيلدي كبي چوق صوريلر واركه ، چوغي زمان اوزاغنده قالييورز.
هانكي آچيدن اله آلينسه عثمانلي عقلنى آڭلامق و شعوره پيك ياپديروب يڭيدن يرينه اوتورتمق ايچون غايت درجه ده يترلي اولاجقدر.
تاريخي اوقومق و آڭلامق أونملي. اورادن چيقاجق شعور ايله بوكوني آڭلاياجق بيلكي يه صاحب اولمق، بزي ايلري يه طاشيياجق اولاندر.
تاريخي يڭيدن اوقومق زورنده يز.
TARİHİ YENİDEN OKUMAK
Osmanlı aklımızın, kalbimizin, sözlerimizin bir köşesinde durageldi bugüne kadar hep. Ders kitaplarına girdi biraz belki, fakat asıl akademisyenler çalıştılar üzerinde. Bundan da avam olan bizler çok istifade edemedik açıkçası. Ha bir de esaslı çalışma yapan yabancı araştırmacılar var. “Pazar günleri neden arşiv kapalı?” diye soran Japon hanımın sesi hala kulaklarımdadır.
Kendilerine göre aradıklarını bulana kadar çalışan adamlardan bahsediyoruz. Yabancı araştırmacılardan. Talebelik yıllarında arşivde yerli adam sayısının az oluşunu hep garipsemiştim. Lisans talebelerinin alınmadığı dönemlerdi o zamanlar. Şimdi nispeten güzel şeyler oluyor. Osmanlıca öğrenen öğrenci, halk sayısı artıyor. Arşivlerin herkese açık hale gelmesi ise, hayali zor olan bir konuydu. Hamdolsun, şimdi sıkıntı yok; yok da giren çıkan sayısı az. Sayıyı artırmak için arşivde konser mi düzenleriz, film mi çekeriz, siz de düşünün o konuda biraz.
Neyse konumuz çok da ben sözü Osmanlıyı anlamaya getirmek istiyorum. Osmanlı hakkında konuştuğumuz pek çok şey olmakla beraber, künhüne vakıf olmak, derinlemesine bilgi sahibi olmak, şuura katkı sağlayacak şekilde istifade edebilmekten çoğu zaman uzak kaldık, maalesef.
Geçen bir profesör ile konuşuyorduk. Osmanlı aklının sadece orduyu bahsi geçen yerlere götürüp getirmesi bile başarı olarak yeter diyordu. Kaldı ki savaşıp, zaferle geri gelmek daha başka bir konu.
Osmanlı eserlerini gören çok kişi vardır aramızda. Fakat bunlar yapılırken hangi hesaplara göre yapıldı, hangi teknoloji hangi seviyede kullanıldı gibi çok sorular var ki, çoğu zaman uzağında kalıyoruz.
Hangi açıdan ele alınsa Osmanlı aklını anlamak ve şuura pik yaptırıp yeniden yerine oturtmak için gayet derecede yeterli olacaktır.
Tarihi okumak ve anlamak önemli. Oradan çıkacak şuur ile bugünü anlayacak bilgiye sahip olmak, bizi ileriye taşıyacak olandır.
=>DERGİYE ABONE OLMAK İÇİN TIKLAYIN...
=>Osmanlıca Eğt. ve Kültür Dergisinin " www.osmanlicadergi.com " Adresini de Ziyaret Etmenizi Tavsiye ederiz...
Tarihi yeniden okumak zorundayız.