استانبول، سودامز
استانبول بوكون اولديغي كبي، تاريخ بوينجه ده هم سوزه ، هم كوزه ، هم ده كوڭله دوشن أونملي بر شهر اولمشدر. ژوزپ هلّرت ”استانبول دنيانڭ كرچك باش كنتيدر. قونومي باقيمندن ير يوزنده رقيبي يوقدر“ ديركن، پيئر لوتي ”آه استانبول! بني بويوله ين اسملردن اڭ چوق بويوله يني يينه سنسڭ“ ديمشدر.
”دنيايه صوڭ كره باقاجقسڭ ديسه لر بو باقيشي استانبولڭ چامليجه سندن ايستردم“ سوزلري ده لامارتینه عائددر. روس چاري ١نجی پترو ”استانبوله حكم ايدن بتون جهانه حكمدار اولور. اونڭ ايچون، ممكن اولديغي قدر استانبوله ياقلاشمق كركير“ سوزيني تاريخه يازديريركن، ناپولیون بوناپارتڭ ”اگر دنيا تك بر دولتدن عبارت اولسه يدي، باش كنتي استانبول اولوردي“ سوزي حالا قولاقلريمزده چينلامقده در.
چاغلر أوڭجه سندن افنديمز عليه الصّلات والسلام، ”استانبول مطلقا فتح ايديله جكدر. اوني فتح ايدن قوموتان نه كوزل قوموتان، او اوردو نه كوزل اوردودر“ بويورمش، بو بيوروق أوزرينه نيجه اوردولر سفرلر ايله مشسه ده بو فتح، ”يا بن استانبولي فتح ايدرم، يا ده استانبول بني“ ديين فاتح سلطان محمده نصيب اولمشدر.
شاعر نديم ده ”بو شهر ستانبولكه بي مثل بهادر، بر سنكنه يكپاره عجم ملكي فدادر“ ديمكدن كنديني آلامامشدر. بونڭله برابر بر كوڭل كوزي ده ، ”نه شعرلر، نه ده شرقيلر سڭا اڭ چوق اذان ياقيشييور“ مصراعنده كورمشدر استانبولي. و نجيب فاضل، هر شيئه رغمًا استانبول ديمش، ”آنا كبي يار اولماز، استانبول كبي ديار، كولني شويله طورسون، آغلاياني بختيار“ سوزلريله شعرلشديرمشدر.
هركسڭ استانبول ايچون بر سوزي البت اولمشدر/اولاجقدر. هم استانبول أوزرينه بو ساعتدن صوڭره داها چوق قونوشولاجقدر. بز سوزي بوراده عارف نهاد آسيه يه بيراقالم:
بيراق، بوزوق ساعتلر يالان ياڭليش ايشله سين!
چلبيلر چكيلوب حرملرده قيشلاسين!
يورو آسلانم، فتح حاضرلغي باشلاسین...
يورو، حالا نه دييه كنديڭله صاواشده سڭ؟
فاتحڭ استانبولي فتح ايتديگي ياشده سڭ.
İSTANBUL, SEVDAMIZ
İstanbul bugün olduğu gibi, tarih boyunca da hem söze, hem göze, hem de gönle düşen önemli bir şehir olmuştur. Joseph Hellert “İstanbul dünyanın gerçek başkentidir. Konumu bakımından yeryüzünde rakibi yoktur” derken, Pierre Loti “Ah İstanbul! Beni büyüleyen isimlerden en çok büyüleyeni yine sensin” demiştir.
“Dünyaya son kere bakacaksın deseler bu bakışı İstanbul’un Çamlıca’sından isterdim” sözleri de Lamartine aittir. Rus Çarı I. Petro “İstanbul’a hükmeden bütün cihana hükümdar olur. Onun için, mümkün olduğu kadar İstanbul’a yaklaşmak gerekir” sözünü tarihe yazdırırken, Napoleon Bonaparte “Eğer dünya tek bir devletten ibaret olsaydı, başkenti İstanbul olurdu” sözü hala kulaklarımızda çınlamaktadır.
Çağlar öncesinden Efendimiz Aleyhissalatü Vesselam, “İstanbul mutlaka fethedilecektir. Onu fetheden komutan ne güzel komutan, o ordu ne güzel ordudur” buyurmuş, bu buyruk üzerine nice ordular seferler eylemişse de bu fetih, “Ya ben İstanbul’u fethederim, ya da İstanbul beni” diyen Fatih Sultan Mehmed’e nasib olmuştur.
Şair Nedim de “Bu şehr-i Sıtanbul ki bi-misl-ü behadır, Bir sengine yekpare Acem mülkü fedadır” demekten kendini alamamıştır. Bununla beraber bir gönül gözü de, “Ne şiirler, ne de şarkılar sana en çok Ezan yakışıyor” mısraında görmüştür İstanbul’u. Ve Necip Fazıl, her şeye rağmen İstanbul demiş, “Ana gibi yâr olmaz, İstanbul gibi diyar, güleni şöyle dursun, ağlayanı bahtiyar” sözleriyle şiirleştirmiştir.
Herkesin İstanbul için bir sözü elbet olmuştur/olacaktır. Hem İstanbul üzerine bu saatten sonra daha çok konuşulacaktır. Biz sözü burada Arif Nihat Asya’ya bırakalım:
Bırak, bozuk saatler yalan yanlış işlesin!
Çelebiler çekilip haremlerde kışlasın!
Yürü aslanım, fetih hazırlığı başlasın...
Yürü, hâlâ ne diye kendinle savaştasın?
Fatih’in İstanbul’u fethettiği yaştasın.
=>DERGİYE ABONE OLMAK İÇİN TIKLAYIN...
=>Osmanlıca Eğt. ve Kültür Dergisinin " www.osmanlicadergi.com " Adresini de Ziyaret Etmenizi Tavsiye ederiz...