قيزيل آي و ديگرلري…
ايلك دويديغمده چوق هيجانلانمشدم. نه ييمي؟ قيزيل آي آرشيونده چاناق قلعه اسيرلرينه عائد كون يوزينه چيقمامش مكتوبلرڭ اولديغني… آپار طوپار قيزيل آيه كيتمش، آرشيوي كورمش، فقط مكتوبلرله مشرّف اولامامشدم. هر نه يسه مكتوبلر و ديگر بتون مالزمه نڭ برلكده دگرلنديريله جگي و بوڭا عائد چاليشمه لرينڭ اولديغي بيلكيسيله كري دونمشدم.
بو پروژه يه خيرات وقفي صاحب چيقدي. امضالانان پروطوقولله چاليشمه لر ده باشلامش اولدي.
قيزيل آيڭ بنيه سنده كي آرشيو كرچكدن چوق قيمتلي؛ بورادن يوزلرجه پروژه أورتيله بيلير. بنم اصل دقّت چكمك ايسته ديگم موضوع ايسه ، تركيه نڭ يوزلرجه قورومنڭ بويله آرشيولري اولديغيدر. پك چوق دولت قورومي، حرف دگيشيكلگندن أوڭجه قورولمش اولديغندن طولايي، قرآن حرفلريله يازيلي آرشيوه صاحبلر.
بعض قوروملر فرقلي چاليشمه لر ياپوب نشر ايتمش اولمقله برابر، چوغي قورومڭ آرشيونده اولان بيلكي و بلگه ، بلكه اوراده چاليشان هيچ كيمسه طرفندن تام اولارق بيلينمه مكده در. ٩٠’لي ييللرڭ صوڭنده استانبول بيوك شهر بلديه سنڭ عثمانلي آرشيونده كي قورومله ايلگيلي بلگه لرڭ طوپلانوب كونمز تركجه سنه چوريلديگي بر چاليشمه ده بولونمشدم. بونڭله برابر استانبول شهرامانتينڭ و باغلي قوروملرينڭ ده جدّي آرشيولري اولديغني بيلييورز. و هكذا باشقه قوروملريمزڭ…
بو و بڭزري قوروملريمزڭ حافظه لرنده نه لر اولديغي و كونمزه نه كبي قاتقيلر صاغلايابيله جگي قونوسي أونملي دييه دوشونويورم. بو قونوده ياپيلاجق چاليشمه لر ده البته قيمتلي اولاجقدر. بو معناده قيزيل آيي و بو ايشه وسيله اولانلري تبريك ايتمك لازم. البته ديگرلريني ده تشويق…
كندي كولتور حافظه مزي طانيماز و بوڭا كوره چاليشمه لر ياپمازسه ق، فرقلي اتكيله شيملر قاچينيلماز اولاجقدر. أويله زمان كله جك ويا كلديكه هر شيئمز آوروپه دن ادخال ايديلير اولدي. كنديمزي بيله طانيملركن يبانجي كلمه و قاوراملرڭ محكومي حالنه كلدك.
بو مسئله ده هر فرد و هر قوروم كنديسي أوزرينه دوشني ياپمقله مكلّفدر. كيم نه ياپابيلييورسه اورتەيه قويمق بوينمزڭ بورجيدر. يوقسه بعض موضوعلرده چوق ايلري كيتديگمزي دوشونديگمز نقطه ده ، اصلنده چوق شيئي غائب ايتمش اولمه احتمالمز هر زمان واردر.
KIZILAY VE DİĞERLERİ…
İlk duyduğumda çok heyecanlanmıştım. Neyi mi? Kızılay arşivinde Çanakkale esirlerine ait gün yüzüne çıkmamış mektupların olduğunu… Apar topar Kızılay’a gitmiş, arşivi görmüş, fakat mektuplarla müşerref olamamıştım. Her neyse mektuplar ve diğer bütün malzemenin birlikte değerlendirileceği ve buna ait çalışmalarının olduğu bilgisiyle geri dönmüştüm.
Bu projeye Hayrat Vakfı sahip çıktı. İmzalanan protokolle çalışmalar da başlamış oldu.
Kızılay’ın bünyesindeki arşiv gerçekten çok kıymetli; buradan yüzlerce proje üretilebilir. Benim asıl dikkat çekmek istediğim mevzu ise, Türkiye’nin yüzlerce kurumunun böyle arşivleri olduğudur. Pek çok devlet kurumu, harf değişikliğinden önce kurulmuş olduğundan dolayı, Kur’an harfleriyle yazılı arşive sahipler.
Bazı kurumlar farklı çalışmalar yapıp neşretmiş olmakla beraber, çoğu kurumun arşivinde olan bilgi ve belge, belki orada çalışan hiç kimse tarafından tam olarak bilinmemektedir. 90’lı yılların sonunda İstanbul Büyükşehir Belediyesinin Osmanlı Arşivindeki kurumla ilgili belgelerin toplanıp günümüz Türkçesine çevrildiği bir çalışmada bulunmuştum. Bununla beraber İstanbul şehremanetinin ve bağlı kurumlarının da ciddi arşivleri olduğunu biliyoruz. Ve hakeza başka kurumlarımızın…
Bu ve benzeri kurumlarımızın hafızalarında neler olduğu ve günümüze ne gibi katkılar sağlayabileceği konusu önemli diye düşünüyorum. Bu konuda yapılacak çalışmalar da elbette kıymetli olacaktır. Bu manada Kızılay’ı ve bu işe vesile olanları tebrik etmek lazım. Elbette diğerlerini de teşvik…
Kendi kültür hafızamızı tanımaz ve buna göre çalışmalar yapmazsak, farklı etkileşimler kaçınılmaz olacaktır. Öyle zaman gelecek veya geldi ki her şeyimiz Avrupa’dan ithal edilir oldu. Kendimizi bile tanımlarken yabancı kelime ve kavramların mahkûmu haline geldik.
Bu meselede her fert ve her kurum kendisi üzerine düşeni yapmakla mükelleftir. Kim ne yapabiliyorsa ortaya koymak boynumuzun borcudur. Yoksa bazı mevzularda çok ileri gittiğimizi düşündüğümüz noktada, aslında çok şeyi kaybetmiş olma ihtimalimiz her zaman vardır.
=>DERGİYE ABONE OLMAK İÇİN TIKLAYIN...
=>Osmanlıca Eğt. ve Kültür Dergisinin " www.osmanlicadergi.com " Adresini de Ziyaret Etmenizi Tavsiye ederiz...